Restauratie Schnitger-orgel in Grote Kerk van start

Wist u dat het orgel in de Grote Kerk 150 jaar lang het grootste orgel van Nederland is geweest? En dat het nu nog het grootste bewaard gebleven barokorgel ter wereld is, ontworpen door één van de beroemdste orgelbouwers aller tijden, Arp Schnitger (1648-1719)? Zwolle weet het nauwelijks, maar heeft echt wat bijzonders in huis! In ons magazine Gaandeweg brengt Gerrit Bril, secretaris van de Stichting Schnitgerorgel ons op de hoogte van de restauratie van dit wereldberoemde orgel.

Na ruim tien jaar van voorbereidingen werd op 26 april 2022 het startsein gegeven door de 91-jarige mevrouw Schnitger, nazaat van Arp Schnitger. Zij verrichtte de starthandeling door een groot doek te onthullen, met daarop de afbeelding van het orgel in de nieuwe – of zo u wilt, juist weer de oude – kleurstelling. Eén ding is zeker: de aanblik gaat totaal veranderen!

Ook de klank herkent u straks nauwelijks meer. Door ingrepen in het verleden heeft het orgel een klankuitstraling gekregen die snel ‘wollig’ werd in de grote ruimte. Na jaren van onderzoek is een goed beeld ontstaan van wat er met het orgel sinds 1721 is gebeurd. In combinatie met nog bewaard gebleven materiaal uit 1721, wordt het mogelijk om het orgel weer in relatief oorspronkelijke staat terug te brengen.

De restauratie kent drie fasen. Dit jaar staat de reconstructie van de kleurige buitenkant centraal en wordt het beeldhouw- en snijwerk van de beroemde Jurriaan Westerman hersteld. Eind 2022 ziet het orgel er weer als nieuw uit, maar klinkt er nog niets. In 2023-2024 volgt het complete binnenwerk met onder andere de oude orgelpijpen uit 1721 en wordt toegewerkt naar een bespeelbaar Rugwerk. Ten slotte volgt in 2025 de rest van het orgel, waarna het hopelijk begin 2026 weer ‘als vanouds’ kan klinken en ook weer kan bijdragen aan het gaande houden van de lofzang in Academiehuis Grote Kerk.

Iedereen kan de restauratie financieel steunen door giften of bijvoorbeeld orgelpijpen te adopteren via de Stichting Schnitgerorgel Zwolle (culturele ANBI). Dit kan al vanaf € 25 per pijp. U krijgt als ‘bewijs’ een certificaat waarin is vastgelegd welke pijp(en) u heeft geadopteerd. Zie daarvoor – ook voor meer informatie – de website www.schnitgerorgelzwolle.nl. De komende jaren worden verschillende activiteiten georganiseerd om zoveel mogelijk mensen te betrekken bij dit bijzondere driehonderdjarige instrument. Naast wekelijkse marktconcerten op de zaterdag staat een muziekfestival in het weekend van 1 en 2 oktober op het programma. Muziek met Toon Hagen, Ton Koopman, Hannes Minnaar, Holland Baroque, Amsterdam Baroque Orchestra, wandelconcerten en meer!

Dit artikel verscheen in ons magazine Gaandeweg. 
Tekst: Gerrit Bril, Secretaris Stichting Schnitgerorgel Zwolle
Foto: Gerard van der Sluijs