Drievuldigheid

Ds. Hélène Evers schrijft over de icoon van de Heilige Drievuldigheid, gemaakt door de Russische iconenschilder Andrej Roebljov. 

De eerste zondag na Pinksteren is de zondag van de Drie-eenheid, Vader, Zoon en Heilige Geest. Wij geloven in één God. In de Bijbel lezen wij dat deze ene God drie personen in zich draagt, daar proberen wij woorden aan te geven. Zo zweefde de Geest van God over de aarde vóórdat er nog iets geschapen was. God schiep door Zijn Woord alles tot aanzijn en dit Woord wordt dan mens in Jezus Christus de Messias. Zo kunnen we drie vormen onderscheiden, die niet te scheiden zijn. Het gaat ons besef te boven en tegelijk heeft het ons veel te zeggen.

Een Russische iconenschilder, Andrej Roebljov uit Moskou, heeft deze wereldberoemde icoon gemaakt in 1425, de icoon van de Heilige Drievuldigheid. Het beeldt de drie mannen uit, drie engelen die bij Abraham op bezoek komen. Je ziet nog net een boompje op de achtergrond, de eik van Mamre, waar Abraham zijn tenten had opgeslagen. Genesis 18 begint zo: De HEER verscheen aan Abraham en toen Abraham opkeek zag hij drie mannen staan. De HEER verschijnt en Abraham ziet drie mannen. Als we goed kijken naar de icoon, dan zien we drie engelenfiguren en zij verbeelden de Vader en de Zoon en de Heilige Geest. Hun gelaatstrekken hebben ook iets vrouwelijks. Zij zijn samen God, 3×1=1. God is één en tegelijk spreekt God over zichzelf op drie manieren. Wat betekent dit? In ieder geval dat er in God gemeenschap is, geen eenzaamheid. Zij kijken vriendelijk naar elkaar, er is liefde, vrede, zachtmoedigheid en geduld, vreugde en vriendelijkheid, we herkennen de vrucht van de Heilige Geest. Het is iets dat in God zelf is, dat God zelf is.

“In God is gemeenschap, geen eenzaamheid”

De middelste gestalte met het blauwe omgeslagen gewaad is de Zoon, de Redder, het Woord van God, Hij die mens wordt in Jezus. Hij is van de drie degene die naar de wereld zal gaan om de wereld te redden. Hij die voor de verzoening met God zal zorgen. Hij die zijn leven zal geven en Hij wijst met Zijn vingers naar het midden op de tafel, dat misschien wel een altaar is, naar de kelk met rode vloeistof, wijn wellicht, als verwijzing naar het bloed van de Messias. De verzoening gaat door het lijden heen.
Links, de engel in het transparante, gouden omslaggewaad geeft de Vader weer en de rechter engel, met de groene omgeslagen doek beeldt de Heilige Geest uit: de Geest die voor nieuw leven zorgt, bij de Schepping en ook in het opnieuw geboren worden, tot geloof komen.

Hoe de Drie-eenheid onderling met elkaar omgaat is een voorbeeld voor ons hoe wij met elkaar om moeten gaan: zij zijn beleefd, vriendelijk, er is liefde, de een acht de ander uitnemender dan zichzelf, wil de ander eer geven. Zij werken ook samen, houden van elkaar, steunen elkaar. Niemand valt de ander af, is scherp of brutaal of haatdragend. Zie je hoe mooi dit is? Zij vormen een huis van liefde. De drie mannen komen eten bij Abraham. Ook bijzonder: God zoekt mensen op, komt naar deze wereld, eet bij Abraham, vertelt zelfs aan Abraham wat Hij wil gaan doen, zijn plannen, hij belooft Abraham dat hij een zoon zal krijgen. Deze God zoekt ook jou en mij op. Wordt mens in Jezus.

“De Drie-eenheid is een voorbeeld voor ons”

En weet je wat nou zo bijzonder is met deze icoon? Kijk eens naar het perspectief: normaal gesproken, als je bijvoorbeeld een tekening maakt van een weg, dan lopen de lijnen in de verte naar elkaar toe, bij de horizon. Je tekent vanuit je eigen perspectief. Maar hier, waar de engelen op de bankjes zitten, lopen de lijnen naar voren, naar de kijker toe, naar ons toe. Het is gemaakt vanuit het perspectief in de verte en als jij vóór de icoon staat, dan is het of jij wordt uitgenodigd om in die gemeenschap van God te komen, te worden opgenomen, om mee te doen met de conversatie, om te leven met de HERE God, om geleid te worden door Zijn Geest en om Jezus te volgen. Ga in gedachten eens vóór de icoon staan. Het hele Evangelie is een uitnodiging om in gemeenschap met God te
leven. Als je goed kijkt, zie je een kleine rechthoek aan de voorkant van de tafel. Sommigen zeggen dat hier een spiegeltje zat. Als jij dichterbij komt, zie je jezelf in het spiegeltje, zie je dat jij welkom bent bij deze God, Vader, Zoon en Heilige Geest!

Dit artikel verscheen in ons magazine Gaandeweg.